دیابت نوع 2: یکی از انواع بیماری‌هایی که انجام چکاپ می‌تواند به تشخیص زودرس آن کمک قابل توجهی کند، دیابت نوع 2 است. در این آزمایش قند خون فرد به‌صورت ناشتا اندازه‌گیری شده و میزان آن با میزانِ استاندارد و نرمال آن سنجیده می‌شود. میزان استاندارد میزان قند خون طبیعی در بدن، حدود 110 میلی‌گرم در هر دسی لیتر است.
چربی خون بالا: یکی دیگر از مواردی که در آزمایش چکاپ بررسی می‌شود، میزانِ چربی خون در فرد است. توجه داشته باشید که یکی از دلایل عمده در بیماری‌های قلبی و عروقی غیرژنتیکی، میزان چربی خون بالا در افراد است که البته خودِ این موضوع نیز وابستگی شدیدی به سبکِ زندگی افراد دارد.
فشار خون: یکی دیگر از مواردی که در بیماری‌های قلبی و عروقی تاثیر زیاد دارد، فشار خون است. همچنین فشار خون بالا می‌تواند باعث سکته‌ی قلبی و همچنین سکته‌ی مغزی شود و از این جهت اهمیت بسیار زیادی دارد.
سرطان روده‌ی بزرگ و راست روده: آمارها نشان می‌دهد که سرطان روده‌ی بزرگ و راست روده، سومین عامل مرگ و میر در مردان در اثر سرطان است. تحقیقات دانشمندان به روشنی نشان می‌دهد که این پولیپ‌های روده هستند که در اکثر موارد باعث به‌وجود آمدن بیماری سرطان روده‌ی بزرگ می‌شوند. یکی از مواردی که در آزمایشات چکاپ مورد بررسی قرار می‌گیرد، همین موضوع است.
برای بررسی وجود و یا عدم وجود این سرطان، لازم است تا در مرحله‌ی اول یک آزمایش مخفی خون از بیمار تهیه شود. در این آزمایش حتی مقادیر اندک خون در مدفوع بیمار شناسایی می‌شود و در صورت شناسایی، انجام آزمایشات بعدی برای فرد الزامی خواهد بود.
سرطان مثانه: یکی دیگر از انوع شایع سرطان، سرطان مثانه است و یکی از نشانه‌های آن، وجود خونِ آشکار یا نهان در ادرارِ بیمار است. البته سرطان مثانه تنها یکی از عواملی است که باعث می‌شود تا در ادرار فرد خون دیده شود اما به هر صورت، آزمایش چکاپ کامل می‌تواند این مورد را نیز در فرد شناسایی نماید.
حالا می‌خواهیم به سراغِ معرفی آزمایشاتی که در چکاپ کامل انجام می‌شوند رفته و آنها را بشناسیم. همچنین باید توجه داشته باشید که در این مورد، بینِ آزمایشاتی که برای چکاپ بانوان و آقایان مورد استفاده قرار می‌گیرد، ممکن است تفاوت‌هایی نیز وجود داشته باشد.
CBC: این آزمایش برایِ شمارش کامل سلول‌های خونی بدن بیمار مورد استفاده قرار می‌گیرد. این آزمایش به پزشک شما کمک می‌کند تا در موردِ احتمال وقوع طیف وسیعی از بیماری‌های خونی و عفونی مانند عفونت در خون، آنمی، لوسمی و مواردی از این دست اطلاعاتی به‌دست آورد.
FBS: این آزمایش میزان قند خون بدن فرد را در حالت ناشتا اندازه‌گیری می‌کند. این آزمایش برای بررسی بیماری دیابت به پزشک معالج کمک می‌کند که پیشتر در مورد آن نکاتی ارائه شد.
TG: در بدن، انواع مختلفی از چربی‌ها وجود دارد که تری گلیسیرید یکی از انواعِ آن است. باید توجه داشته باشید که میزانِ بالای تری گلیسیرید در بدن ممکن است به بیماری‌های قلبی و عروقی منجر شود.
Cholesterol: سطحِ کلسترول در خون بیمار نیز یکی دیگر از مواردی است که در آزمایش چکاپ کامل مورد بررسی قرار خواهد گرفت. بالا رفتن این چربی در خون نیز باعث خواهد شد که شرایط برای بروز بیماری‌های قلبی و عروقی در بیمار افزایش یابد.
HDL: این آزمایش میزان HDL یا همان چربی خوب در خون را به پزشک معالج اعلام می‌کند. این نوع از چربی خون، به رفعِ چربی خون بد یا همان LDL کمک قابل توجهی می‌کند.
LDL: کلسترول بد یا همان چربی خون بد، فاکتوری است که آن را با LDL می‌شناسیم. یکی از عوامل اصلی در تصلب شرایین وجود LDL بالا در خون است که باید به آن توجه ویژه داشت.
AST: آسیب‌های کبدی یکی دیگر از بیماری‌هایی است که محصولِ شیوه‌ی بد زندگی و تسلط فست فودها بر زندگی ما است. AST آنزیمی است که در کبد وجود دارد و میزان این آنزیم به پزشک معالج شما این امکان را خواهد داد که بتواند از احتمال بیماری‌های کبدی در شما مطلع شود.
ALT: دیگر آزمایشی که بررسی آن می‌تواند به تشخیص زودهنگامِ بیماری‌های کبدی منجر شود.
Urea: کلیه‌ها یکی از اعضای بسیار مهمی هستند که باید توجه ویژه به صحت کارکرد آنها داشت. آزمایش Urea یا همان اوره، جزء آزمایشاتی است که صحت کارکرد این اعضای بسیار مهم را در اولین فاز بررسی خواهد کرد.
Creatinine: کراتینین نیز جزء آزمایشاتی است که صحت کارکرد کلیه را مورد بررسی قرار خواهد داد که حتماً باید در آزمایشات چکاپ به آن توجه ویژه گردد. این موضوع به‌خصوص در مواردی که در خانواده‌ی شما مشکلات کلیوی مسبوق به سابقه است، از اهمیت بیشتری برخوردار است.
Urine Analysis: یکی دیگر از آزمایشاتی که برای بررسی صحت عملکرد سیستم ادراری مورد استفاده قرار می‌گیرد، این آزمایش است. البته استفاده از آن علاوه بر عفونت‌های ادراری، برای تشخیص بیماری‌های دیگری مانندِ دیابت و همچنین بیماری‌های کلیوی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
Uric Acid: اسید اوریک یکی دیگر از مواردی است که سنجشِ سطحِ آن برای بررسیِ سیستم کلیوی در فرد بیمار اهمیت زیادی دارد. توجه کنید که یکی از عوامل مهم در ایجاد سنگ کلیه، میزان بالای اوریک اسید است که باید توجه ویژه‌ای به آن شود.
سطح مواد معدنی و ویتامین‌ها: یکی دیگر از مواردی که در آزمایشات مربوط به چکاپ مورد بررسی قرار می‌گیرد، سطح ویتامین‌ها و مواد معدنی در بدن بیماری است. از جمله مهم‌ترین آنها نیز می‌توان به ویتامین D، ویتامین B، سدیم، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، روی یا همان زینگ و … اشاره نمود.
PH: آزمایش PH برای بررسی میزان اسیدی بودن و یا قلیایی بودن خون مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر چه این آزمایش به‌عنوان یک آزمایش مقدماتی محسوب می‌شود، اما اگر در خون بیمار اثراتی از تغییرات PH مشاهده شود، می‌تواند دلیلی بر مشکلات اساسی پزشکی در بدن بیمار باشد.
در این قسمت از وب سایت آزمایشگاه دکتر شریفی در مورد مهم‌ترین مواردی که در آزمایش چکاپ کامل مورد بررسی قرار می‌گیرد توضیحاتی ارائه کردیم. اما در نظر داشته باشید که آزمایشات متعدد دیگری نیز هستند که ممکن است در موارد مختلف توسط پزشک معالج شما تجویز شوند. در پایانِ این قسمت تاکید می‌کنیم که اطلاعات ارائه شده در این مقاله، صرفاً جهت آشنایی شما عزیزان ارائه گردیده است. بدیهی است که تنها کسی که می‌تواند آزمایشات لازم را برای شما تشخیص دهد و یا آنها را برای شما تفسیر کند، فقط و فقط پزشک معالج شما است.
حالا بهتر است به این نتیجه برسیم که چه افرادی باید چکاپ کامل بدهند و اصولاً هر چند وقت یکبار نیاز است تا این آزمایش تکرار شود.
از نظر پزشکی، اینکه چه افرادی باید چکاپ کامل بدهند و این آزمایش هر چند وقت یکبار باید تکرار شود، بستگی کامل به سابقه‌ی خانوادگی افراد، سن آنها و همچنین جغرافیایی که در آن زندگی می‌کنند دارد. در نهایت باز هم باید این نکته‌ی بسیار مهم را یادآور شویم که تنها کسی که صلاحیت اظهارنظر در این مورد را دارد، صرفاً پزشک معالج شما است .
به‌طور کلی یک توصیه‌ی کلی در موردِ زمان چکاپ وجود دارد و آن این است که اگر زیر 50 سال سن دارید و البته از نظر جسمانی هم مشکلی ندارید، انجام چکاپ در هر 3 سال کفایت کننده است. اما اگر بیماری خاصی دارید و یا سن شما از 50 سال بیشتر است، لازم است تا هر سال یکبار این آزمایش را انجام دهید.
همه‌ی این موارد در صورتی است که شما مبتلا به بیماری خاصی نباشید. در این‌صورت تمام معادلات به‌هم خواهد خورد. به‌عنوان مثال در صورتی‌که شما مبتلا به بیماری دیابت باشید و یا سابقه‌ی این بیماری در خانواده‌ی شما وجود داشته باشد، باید به پزشک مراجعه کنید و البته در این موارد، فاکتور سن بی‌‌تاثیر خواهد بود. در این حالت نیز این پزشک شما است که نظر نهایی را برایِ انجام آزمایشات چکاپ پشت سر هم، برای تشخیص بیماری و بهبود و یا عدم بهبود آن به شما ارائه خواهد داد.
