درمان های شایع سرطان زنان
سرطان یکی از بیماری های شایع در بانوان و آقایان است در صورت عدم درمان حتی می تواند باعث مرگ بیمار شود در این مقاله به بررسی درمان سرطان زنان خواهیم پرداخت. همانطور که می دانید برخی از سرطان ها وجود دارد که مختص زنان است مانند سرطان رحم، سرطان دهانه رحم، سرطان سینه، سرطان تخمدان که در ادامه به راه های درمان آن ها خواهیم پرداخت.
درمان سرطان رحم
هیسترکتومی یعنی حذف توده با جراحی پذیرفته شده ترین درمان برای زنان مبتلا به سرطان آندومتر است.
پزشک ممکن است رحم، لوله های فالوپ و تخمدان ها را با استفاده از یکی از روش های زیر خارج کند:
این روش ها در درمان سرطان زنان معمولاً یک تا دو ساعت طول می کشد و نیاز به بیهوشی عمومی دارند. پس از آن ممکن است خونریزی و درد واژن رخ دهد. بهبودی کامل فرد می تواند تا شش هفته طول بکشد.
در مورد جراحی لاپاراسکوپی در درمان سرطان زنان، ابزارهای نازک و یک دوربین فیلمبرداری کوچک از طریق برش های کوچک نزدیک ناف وارد می شوند. دوربین تصویری از داخل شکم را به مانیتور می فرستد. با نگاهی به مانیتور، جراحان ابزار را در دستان خود می گیرند و از آنها برای برش و دوختن بافت استفاده می کنند.
در مورد جراحی لاپاراسکوپی رباتیک ، لاپاراسکوپی به روش معمول انجام می شود. با این حال، ابزار به جای بازوهای جراح توسط بازوهای روباتیک نگه داشته می شود. جراح از کنترل های دستی برای دستکاری بازوهای ربات استفاده می کند. دوربین مورد استفاده تصویری سه بعدی و بسیار جزئی (با وضوح بالا) از فضای داخلی ارائه می کند که بر روی یک کنسول نمایش داده می شود. جراح برای مشاهده این تصویر جلوی کنسول می نشیند و از رایانه ای استفاده می کند که حرکات دست را به حرکات دقیق ابزار تبدیل می کند.
درمان سرطان دهانه رحم زنان
انواع مختلفی برای درمان سرطان دهانه رحم وجود دارد. هر اقدام درمانی با توجه به نشانه های پزشکی و مرحله بندی سرطان تعریف می شود.
عمل جراحی
انواع مختلفی از جراحی وجود دارد که برخی تنها شامل برداشتن ضایعه تومور و برخی دیگر شامل برداشتن رحم (هیسترکتومی) می‌شوند. جراحی را می توان در بیشتر موارد با استفاده از روش کم تهاجمی (رباتیک یا لاپاراسکوپی) انجام داد.
برداشتن یک قطعه مخروطی شکل از دهانه رحم برای برداشتن بافت غیر طبیعی. می توان از آن برای تشخیص تومور قبل از درمان تکمیلی با جراحی یا رادیوتراپی استفاده کرد. همچنین می تواند به عنوان یک درمان در زنان در مراحل اولیه بیماری که مایل به حفظ باروری هستند استفاده شود
کرایوسرجری
در این روش سلول های تومور را با انجماد از بین می برد. برای درمان کارسینوم در محل استفاده می شود، اما برای موارد سرطان های مهاجم استفاده نمی شود.
جراحی لیزری
تومور را با استفاده از یک پرتو نور شدید از بین می برد. برای درمان کارسینوم در محل استفاده می شود، اما برای موارد سرطان های مهاجم استفاده نمی شود.
هیسترکتومی
این شامل برداشتن رحم و دهانه رحم است. ممکن است شامل سالپنگو اوروفورکتومی دو طرفه باشد یا نباشد، که به برداشتن لوله ها و تخمدان ها اشاره دارد.
هیسترکتومی رادیکال
برداشتن دهانه رحم، رحم، بخشی از واژن و غدد لنفاوی این ناحیه.
تراکولکتومی
اکثر درمان سرطان زنان در مرحله IA2/IB با هیسترکتومی درمان می شوند. تراکلکتومی رادیکال به برخی از این زنان اجازه می دهد تا با حفظ باروری تحت درمان قرار گیرند. تراشکتومی دهانه رحم و قسمت بالایی واژن را برداشته و از بدن رحم خارج می شود. غدد لنفاوی نیز برداشته می شوند.
بیرون زدگی لگن
برداشتن رحم، واژن، قسمت انتهایی روده بزرگ و همچنین راست روده یا مثانه.
شیمی درمانی
این درمان از داروهایی استفاده می کند که به صورت خوراکی یا مستقیم در ورید تجویز می شوند، با هدف کشتن یا مهار رشد سلول های تومور. این داروها به جریان خون می رسند و در سراسر بدن توزیع می شوند و سلول های سرطانی را که در خارج از دهانه رحم پخش شده اند از بین می برند. شیمی درمانی ممکن است همراه با پرتودرمانی برای افزایش اثرات درمان انجام شود. همچنین ممکن است در موارد عود بیماری یا گسترش سرطان نشان داده شود.
رادیوتراپی
از پرتوهای یونیزان برای کشتن یا مهار رشد سلول های تومور استفاده می کند. این تابش در درمان سرطان زنان می تواند از یک دستگاه (منبع خارجی) یا یک منبع داخلی (براکی تراپی) باشد. در مورد دوم، مواد رادیواکتیو مستقیماً در دهانه رحم بیمار قرار می گیرند.
هدف درمانی در درمان سرطان زنان
مولکول های خاصی را هدف قرار می دهد که در رشد و پیشرفت سرطان دهانه رحم نقش دارند. سلول های سرطانی برای رشد و گسترش نیاز به ایجاد رگ های خونی جدید در فرآیندی به نام رگ زایی دارند. این داروهای هدفمند با مسدود کردن رشد مجدد این عروق خونی، مانع از رسیدن مواد مغذی به تومور می شوند.
تسکینی
مراقبت تسکینی در درمان سرطان زنان شامل اقداماتی است که با هدف بهبود کیفیت زندگی بیماران و خانواده های آنها که با یک بیماری تهدید کننده زندگی مواجه هستند، از طریق پیشگیری و تسکین درد و رنج است. نیاز به شناسایی، ارزیابی و کنترل زودهنگام درد و تسکین سایر علائم با ماهیت فیزیکی، اجتماعی، روانی و معنوی دارد.
اگر سرطان به رشد خود ادامه دهد، ممکن است نوع دیگری از درمان سرطان زنان بری بانوان مبتلا برنامه ریزی شود. اما اگر چندین نوع درمان انجام شد و نتیجه مورد انتظار به دست نیامد، ممکن است تومور مقاوم شده باشد. از این نظر، بخش مهمی از درمان، کاهش یا به حداقل رساندن ناراحتی علائم مربوط به بیماری است. مراقبت تسکینی بر کیفیت زندگی تمرکز دارد، به طوری که بیمار بتواند در آخرین مراحل یک بیماری صعب العلاج تا حد امکان راحت زندگی کند. در این روش هدف درمان نیست، بلکه ارتقای کیفیت زندگی و رفاه بیمار است.
درمان سرطان سینه زنان
انواع مختلفی از درمان سرطان زنان برای مبارزه با سرطان سینه نشان داده شده است. پس از انجام نمونه برداری، برنامه درمانی اتخاذ شده باید توسط پزشک از طریق تجزیه و تحلیل تمام معاینات انجام شده و داده های ارائه شده توسط پاتولوژیست تعریف شود.
درمان های تهاجمی تر با عوارض جانبی بیشتر و سایر درمان های کمتر تهاجمی وجود دارد، همه چیز به مرحله بیماری، نوع سرطان و ظاهر تومور و مقدار گسترش آن بستگی دارد. اگرچه ممکن است گزینه هایی وجود داشته باشد، اما همیشه نمی توان راحت ترین گزینه را برای بیمار ارائه داد بلکه روش درمان به نوع بیماری و توان بیمار بستگی خواهد داشت.
رایج ترین درمان سرطان زنان در قسمت سینه عبارتند از:
هورمون درمانی
برخی از انواع سرطان سینه توسط هورمون های جنسی زنانه تحریک می شوند. درمان غدد درون ریز (هورمون درمانی) شامل جلوگیری از اثر هورمون ها بر روی گیرنده ها در صورت وجود آنها در سلول های تومور است.
روش های مختلفی برای درمان غدد درون ریز وجود دارد، از برداشتن تخمدان ها (در زنان قبل از یائسگی) تا تجویز داروهای خوراکی یا تزریقی. ترکیب بیش از یک نوع درمان غدد درون ریز امکان پذیر است.
مهم ترین عوارض جانبی ناشی از سرکوب عملکرد هورمون بر روی سلول های هدف طبیعی است. این دارو برای همه موارد و انواع سرطان، فقط برای مواردی که گیرنده های استروژن و یا پروژسترون بیان می شوند، تجویز نمی شود.
شیمی درمانی
این نوع درمان سرطان زنان برای سینه شامل استفاده از داروهایی به صورت داخل وریدی (یا نهایتاً خوراکی) است که وظیفه جلوگیری از رشد نا منظم سلول های غیرطبیعی و از بین بردن آنها را دارند.
درمان شیمی درمانی با توجه به نوع تومور، سن بیمار و ویژگی های هورمونی توسعه بیماری متفاوت است. شیمی درمانی می تواند از چهار تا شش ماه طول بکشد که برای جلوگیری از عود (ظهور مجدد بیماری پس از بهبودی) پس از جراحی انجام می شود و در صورت وجود متاستاز بدون محدودیت زمانی انجام می شود.
امکان جابجایی بین انواع مختلف شیمی درمانی در طول درمان وجود دارد. این نوع درمان نسبت به سایر انواع درمانی عوارض جانبی بیشتری دارد.
رادیوتراپی
این درمان به طور کلی برای زنانی که تحت عمل جراحی برداشتن تومور قرار گرفته اند نشان داده می شود. در این درمان از پرتوهای یونیزان استفاده می شود که مستقیماً به محلی که تومور در آن قرار داشت به منظور از بین بردن یا جلوگیری از گسترش سلول هایی که سرطان را تشکیل می دهند، اعمال می شود. این روش ساده است و در هر برنامه چند دقیقه طول می کشد.
بیش از یک برنامه مورد نیاز است. تعداد و فراوانی دقیق برای هر وضعیت بالینی متغیر است. برنامه ریزی توسط رادیوآنکولوژیست انجام می شود. رادیوتراپی گاهی اوقات به عنوان کمکی در درمان متاستازها، به ویژه متاستازهای استخوان و مغز استفاده می شود. از آنجایی که این یک درمان موضعی است، عوارض جانبی به حجم تابش شده محدود می شود، با برخی از حداقل اثرات سیستمیک، مانند خستگی.
عمل جراحی
جراحی برای برداشتن تومورهای سینه با هدف برداشتن تومور اولیه و در نهایت غدد لنفاوی زیر بغل در صورت لزوم انجام می شود. هدف از جراحی این است که حاشیه های رزکسیون عاری از بیماری باشند. بنابراین، وسعت جراحی به ناحیه آسیب دیده و اندازه تومور که باید برداشته شود و حجم سینه ها بستگی دارد.
کوادرانکتومی یا ماستکتومی جزئی تنها قسمت هایی از پستان را که تومور در آن وجود دارد برداشته می شود و بخش خوبی از بافت های سالم حفظ می شود و جراحی ماستکتومی رادیکال اصلاح شده شامل برداشتن کامل پستان است.
زمانی که اندیکاسیونی برای انجام ماستکتومی وجود دارد که عبارت است از برداشتن کامل پستان مبتلا به سرطان، می توان با ایمپلنت یا بافت ارگانیک بازسازی سینه را انجام داد تا زیبایی سینه را به خانم بازگرداند. جراحی استاندارد مراقبت است و نشانه آن فقط در صورت وجود متاستاز مشکوک است.
جراحی معمولاً می تواند با سایر درمان های قبل یا بعد از عمل همراه باشد، به جز در موارد تومورهای بسیار کوچک یا انواع تومورهای بسیار مطلوب.
درمان هدفمند
درمان هدفمند که درمان دقیق نیز نامیده می شود، با یک درمان شخصی مطابق با نوع سرطان بیمار مطابقت دارد. این جایگزین اخیر موثرتر است و عوارض جانبی کمتری دارد، زیرا به طور خاص روی پروتئینی که سلول های سرطانی را هدف قرار می دهد، عمل می کند و در مقایسه با داروهای معمولی آسیب کمتری به سلول های سالم وارد می کند. درمان هدفمند با هدف مهار عملکرد سلول های سرطانی و کاهش رشد تومور عمل می کند.
برای نشان دادن دقیق ترین درمان هدف، پزشک باید انواع پروتئین های سلول های سرطانی، انواع جهش ها و گسترش آنها را شناسایی کند. در موارد سرطان سینه، همچنین لازم است از طریق بیوپسی، بدانید که آیا سلول های سرطانی گیرنده های هورمونی و گیرنده HER2 دارند یا خیر. مهم است که بیمار به پزشک خود اطلاع دهد تا از طبقه بندی صحیح بیماری آگاه باشد و بداند آیا از قبل درمان هدف خاصی برای نوع سرطان او وجود دارد یا خیر.
درمان سرطان تخمدان زنان
درمان سرطان تخمدان تنها پس از انجام یک سری آنالیزها بر اساس آزمایش‌های آزمایشگاهی و تصویربرداری مشخص می شود . با در دست داشتن این نتایج، تیم چند رشته ای که به بیمار کمک می کند می تواند به درک هر مرحله از این فرآیند دست یابد.
به طور کلی می توان گفت که اکثر زنان تحت عمل جراحی و شیمی درمانی قرار می گیرند. در مورد خاص سرطان تخمدان، رادیوتراپی به ندرت به عنوان یک منبع درمان سرطان زنان استفاده می شود. بنابراین درمان می تواند:
موضعی : هم جراحی و هم رادیوتراپی به عنوان درمان های موضعی در نظر گرفته می شوند. هدف هر دو روش حذف یا از بین بردن سرطان تخمدان است. هنگامی که بیماری سایر قسمت های بدن را تحت تأثیر قرار می دهد، می توان از این درمان موضعی برای کنترل بیماری در مناطق خاص استفاده کرد.
شیمی درمانی داخل صفاقی : این نوع شیمی درمانی را می توان مستقیماً در شکم و یا لگن از طریق یک کاتتر نازک در ناحیه انجام داد.
شیمی درمانی سیستمیک : این روش درمانی سیستمیک نامیده می شود زیرا زمانی که دارو وارد جریان خون شود، می تواند به تمام سلول ها برسد.
