چکاپ کودکان به وضعیت کلی سلامتی آن‌ها کمک می‌کند. با انجام منظم معاینات و آزمایشات کودک، اختلالات بالقوه سلامتی او را می‌توان شناسایی کرد. اختلالی که شاید اکنون در مراحل اولیه شکل‌گیری باشد و ممکن است هیچ نوع علائمی نداشته باشد، اما آزمایش آن را شناسایی می‌کند. بنابراین قبل از تبدیل چنین اختلالاتی به مشکلات جدی در بزرگسالی فرد، اقدامات لازم برای رفع آن باید در کودکی انجام شود؛ اینجاست که اهمیت چکاپ سلامتی کودکان بیشتر مشخص می شود. همچنین با شناخت بیشتر از عواملی که سلامتی کودک شما را به خطر می‌اندازند، به او می‌آموزید که چگونه در آینده عادات و الگوی درست یک زندگی سالم را در بزرگسالی نیز ادامه دهد. در اینجا می‌پردازیم به آزمایش دوره‌ای سلامت کودکان و آنچه که پیرامون این مطلب لازم است بدانیم.
چکاپ سلامت کودک چیست و شامل چه تست‌هایی می‌شود؟
اکنون بپردازیم به اینکه آزمایش چکاپ کامل کودکان شامل چیست؟ تست‌های زیر شامل چکاپ‌های عمومی کودک و نیز تست‌های موارد خاص می‌باشند:
• تست فشار خون: وضعیت فشار خون کودک شما باید از شروع 3 سالگی به طور منظم سنجیده شود. فشار خون بالا در کودکان نیاز به مراقبت پزشکی دارد. در برخی موارد فشار خون بالا نشانه وجود بیماری زمینه‌ای است و برای اطمینان باید آزمایش‌های تکمیلی به دستور پزشک انجام شود. اگر این شرایط از نظر درمانی پیگیری نشود، عواقب جدی خواهد داشت.
• تست بینایی و شنوایی: بینایی کودک شما باید پیش از شروع مدرسه، حدود 3 تا 4 سالگی مورد سنجش قرار گیرد. اگر کودک در هر سنی دارای علائم هشدار دهنده بینایی یا شنوایی شود، حتما با پزشک درباره این موضوع مشورت کنید. علائم هشدار دهنده بینایی شامل چرخش چشم‌ها به سمت بیرون یا داخل، پلک زدن زیاد، سردرد یا چشم درد مداوم و تاری دید یا دوبینی می‌باشند. علائم هشداردهنده شنیداری نیز شامل واکنش ضعیف به سروصدا، رشد کند و صدای غیرعادی گفتاری است.
• آزمایش کم خونی (خون): کم خونی به دلیل داشتن تعداد گلبول‌های قرمز یا هموگلوبین کمتر از حد طبیعی در خون اتفاق می‌افتد. کودک حتی زمانی که در مرحله نوزادی قرار دارد، ممکن است نیاز به آزمایش کم خونی داشته باشد.
• آزمایش کلسترول خون: کودکان 2 سال به بالا ممکن است نیاز به سنجش حد چربی خون داشته باشند. این موضوع مخصوصا زمانی اهمیت بیشتری می‌یابد که یکی از والدین یا پدربزرگ و مادربزرگ آن‌ها پیش از 55 سالگی مبتلا به بیماری قلبی بوده‌اند. سوابق ژنتیکی خانواده در این خصوص بسیار حائز اهمیت است. همچنین اگر فرزند شما دارای اضافه وزن یا فشار خون بالاست، انجام این آزمایش توصیه می‌شود.
• تست سلامت پوست سل در کودک (TB): اگر کودک در منطقه‌ای که بیماری سل در آن‌جا شیوع دارد، زندگی می‌کند یا با افرادی که مبتلا به این بیماری بوده‌اند، تماس نزدیک داشته است، باید این آزمایش را انجام دهد.
همچنین آزمایشات خاص دیگر نیز وجود دارد که در مواردی نیاز است برای کودک انجام شود مانند موارد زیر:
• آزمایش سرب در کودکان: سرب ماده‌ای است که می‌تواند به کودک شما آسیب برساند، رشد ذهنی و جسمی او را کاهش دهد و در عملکرد بسیاری از اعضای بدن او اختلال ایجاد کند. رایج‌ترین دلیل مسمومیت کودک به سرب، قرار گرفتن در اطراف رنگ خانه قدیمی است که در حال ریختن یا کنده شدن است. برخی انجام این آزمایش را از سن 1 تا 2 سالگی توصیه می‌کنند.
• آزمایش مکملهای فلوراید: اگر آب منطقه‌ای که کودک در آن زندگی می‌کند، حاوی مقادیر فلوراید کمی باشد، پزشک آزمایش لازم را تجویز و در صورت تایید کمبود فلوراید از سن 6 ماهگی به بعد می‌تواند برای او مکمل تجویز کند.
• آزمایش اختلال اوتیسم (ASD): در صورت لازم آزمایش اوتیسم ممکن است یک بار در 18 ماهگی و مرحله بعد در 24 ماهگی تجویز شود.
چرا باید چکاپ دوره‌ای کودکان را انجام دهیم؟
برای اطمینان از رشد منظم و درست کودک باید والدین تست سلامت کودک را در اولویت زندگی خود قرار دهند. حساسیت و آسیب‌پذیری کودکان نیازمند توجه ویژه از جانب مادر و پدر است. هر گونه اختلال در روند رشد او می‌تواند آینده‌اش را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین هر 2 تا 3 سال یک‌بار از شروع نوزادی، وضعیت سلامت آن‌ها باید مورد آزمایش قرار گیرد.
هنگام انجام آزمایش‌های چکاپ کودک، چه نکاتی را رعایت کنیم؟
زمانی که قرار است از کودک نمونه‌گیری شود، به احتمال زیاد دچار استرس و اضطراب می‌شود. نقش والدین در آماده سازی کودک از نظر ذهنی برای این کار بسیار اهمیت دارد. باید مرتبا با او درباره انجام آزمایش صحبت کنید. قرارگیری در شرایط نمونه‌گیری را با او تمرین کرده و بسیار عادی جلوه دهید.
هزینه چکاپ دوره‌ای سلامت کودکان به چه شکل است؟
هزینه انجام آزمایش دوره ای سلامت کودکان به نوع و تعداد آزمایشاتی بستگی دارد که پزشک برای آن‌ها تجویز می‌کند.
سوالات متداول
برای انجام آزمایش یک سالگی کودک چه نکاتی را باید رعایت کرد؟
چند روز پیش از انجام این تست باید مصرف قرص آهن یا مکملهای دیگر متوقف شود.
در چه سنینی لازم است کودکان مورد آزمایش قرار گیرند؟
معمولا از شروع دوران نوزادی برخی از آزمایشات انجام می‌شود، اما به طور کلی از 2 تا 12 سالگی هر دو یا سه سال یک بار باید چکاپ‌های لازم انجام گیرند.
آیا انجام آزمایش‌های کودکان برای آن‌ها خطری ندارد؟
خیر، انجام آزمایش هیچ‌گونه خطری برای کودک در بر نخواهد داشت، زیرا این آزمایشات و معاینات توسط پزشک و پرسنل حرفه‌ای آزمایشگاه انجام خواهند شد.
آیا کودکان نیز دچار بیماری دیابت می‌شوند؟
بله، زمینه‌های ژنتیکی بیماری دیابت یا تغذیه نادرست می‌تواند کودکان را نیز به بیماری خطرناک دیابت دچار کند. اگر زمینه دیابت در خانواده شما نیز وجود دارد، پرداختن به چکاپ سلامت کودک اهمیت ویژه‌ای خواهد داشت.
پوشش بیمه و بیمه تکمیلی
اکثر تست ها و آزمایش های چکاپ تحت پوشش بیمه معمولی و بیمه تکمیلی قرار دارند و در صورت داشتن بیمه با فرانشیر بیمه انجام می شوند.
