شایع ترین سرطان های زنان

شایع ترین سرطان های در زنان کدام اند؟

هرچند علت اصلی ابتلا به سرطان هنوز برای بشر کاملا مشخص نشده‌است، اما می‌دانیم که عوامل ژنتیکی و محیطی زیادی در این امر دخیل هستند. یکی از این عوامل جنسیت فرد است. زنان به دلایل مختلفی به برخی از انواع سرطان‌ بیشتر از مردان مبتلا می‌شوند. علاوه بر این برخی از انواع سرطان ها هم مختص زنان است مانند سرطان واژن و غیره.

لیست ده‌گانه‌ی زیر شایع‌ترین سرطان‌هایی است که در زنان دیده می‌شود:

• سرطان پستان
• سرطان پوست
• سرطان روده بزرگ (کولورکتال)
• سرطان ریه
• سرطان آندومتر یا سرطان رحم
• سرطان تیروئید
• سرطان دهانه رحم
• سرطان تخمدان
• سرطان Vulva یا فرج
• سرطان واژن.

شایع ترین انواع سرطان در زنان

با این حال، احتمال نسبی سرطان برای زنان در طول بیست سال گذشته اندکی کاهش یافته است. اگرچه بسیاری از علل هنوز ناشناخته هستند، غربالگری منظم سرطان به ویژه از سنین میانسالی مهم است تا بتوان در مراحل اولیه سرطان اقدام کرد و شانس درمان را افزایش داد.

شایع ترین سرطان در زنان سرطان سینه، روده بزرگ و ریه است.

مهمتر از همه، علت سرطان ریه سیگار کشیدن است، با سایر اشکال تومورها عوامل مختلفی اغلب نقش دارند، از استرس ارثی گرفته تا تأثیرات محیطی یا بیماری های عفونی

تشخیص و درمان شایعترین سرطان زنان

زنان عموماً در معرض خطر بالایی برای ایجاد تومور در سینه‌ ها، روده‌ ها، ریه‌ ها، سرطان پوست سیاه (ملانوم بدخیم) و سرطان رحم هستند. سرطان سینه با 30 درصد موارد و پیشروی واضح نسبت به سرطان روده بزرگ (11.5 درصد) در آمار پیشرو است.

احتمال ابتلا به انواع خاصی از سرطان در طول زندگی متفاوت است. خطر ابتلا به سرطان پوست در سنین 20 تا 29 سالگی بیشتر است و زنان بالای 30 سال بیشتر در معرض ابتلا به سرطان سینه هستند. در میانسالی سرطان سینه و دوم سرطان دهانه رحم غالب است. بعد از سن 65 سالگی، احتمال ابتلا به سرطان سینه، سرطان روده بزرگ و سرطان ریه در بالاترین حد است. خطر ابتلا به سرطان به طور کلی با افزایش سن افزایش می یابد.

برخی از شایعترین سرطان زنان عبارتند از:

سرطان سینه در زنان، یک چهارم آمار کل سرطان

سرطان سینه بعد از سرطان پوست شایع‌ترین نوع سرطان در بین زنان است، اما جالب است که بدانید ۱٪ از مردان نیز درگیر سرطان سینه می‌شوند. بیشتر توده‌ها در سینه خوش‌خیم هستند و سرطانی نمی‌شوند و برای شخص خطر زیادی ندارند. حتی در موارد سرطانی هم نرخ بقای ۵ ساله حدود ۹۰% است و شانس درمان خیلی خوبی دارد. به گزارش موسسه جهانی تحقیقات سرطان، سرطان سینه در سال ۲۰۲۰ حدود ۲۵٪ از موارد ابتلا به سرطان در زنان را شامل می‌شد و مسئول ۱۴٪ از مرگ‌ومیر ناشی از سرطان در زنان است. اگر در خود مراقبتی و معاینه‌ی ماهانه‌ی خود، علائم سرطان سینه در زنان را دارید، سریعا به دکتر زنان یا دکتر مامایی مراجعه کنید.

عوامل خطر ابتلا به سرطان سینه عبارتند از:

• سابقه خانوادگی
• قاعدگی در سنین پایین
• یائسگی در سن بالا
• چاقی
• اگر برای اولین بار بعد از ۳۰ سالگی باردار شوید.
• اگر هیچوقت باردار نشوید.
• دریافت درمان‌های هورمونی بعد از یائسگی.

برای پیشگیری یا غربالگری سرطان سینه چه کنیم؟

اگر شما هم در معرض ابتلا به سرطان سینه هستید باید ماموگرافی انجام دهید. مطابق با سنتان بهتر است طبق موارد پایین برای غربالگری سرطان سینه اقدام کنید.

زنان ۴۰ تا ۴۴ ساله: در صورت تمایل می‌توانند غربالگری سالانه سرطان سینه را با ماموگرافی شروع کنند.

زنان ۴۵ تا ۵۴ ساله: ماموگرافی هر ساله

زنان ۵۵ ساله و بالاتر: ماموگرافی سالانه یا دو سال یک‌بار.

در حال حاضر سالانه 70000 زن به سرطان سینه مبتلا می شوند. اگرچه این امر آن را به شایع ترین نوع سرطان در زنان تبدیل می کند، با 17000 مرگ در سال، در بیشتر موارد در صورت درمان به موقع قابل درمان است.

عوامل خطر در سرطان زنان

تأثیرات و عوامل مختلفی می تواند احتمال ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد. که شامل رژیم غذایی پرچرب، مصرف نیکوتین و الکل، همچنین دیابت نوع دوم و درمان جایگزینی هورمون در دوران یائسگی است. کیفیت بافت سینه نیز می تواند در این خطر نقش داشته باشد: یک بافت به خصوص متراکم با مقدار زیادی بافت غده ای و همبند می تواند سرطان سینه را افزایش دهد. عوامل ارثی، مانند سابقه خانوادگی سرطان سینه و سرطان تخمدان، ممکن است نشان دهنده افزایش خطر باشد.

این خطر با بارداری و طول مدت شیردهی کاهش می یابد ، در حالی که محافظت افزایش می یابد، به ویژه در مورد نوزادان نارس. مصرف داروهای ضد بارداری هورمونی احتمال ابتلا به سرطان سینه را اندکی افزایش می دهد، اما نه مرگ ناشی از آن.

پیشگیری و تشخیص زودهنگام سرطان سینه

علل تشکیل تومور در غده پستانی به طور کامل شناخته نشده است. به همین دلیل و با توجه به اینکه شایعترین سرطان زنان است، معاینات منظم از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در بیشتر موارد، سرطان سینه توسط خود افراد مبتلا کشف می شود.

نه تنها لمس مستقل بافت پستان تا زیر بغل مفید است. حتی خودآزمایی ماهانه می تواند به شما کمک کند بدن خود را بهتر بشناسید و تغییراتی مانند سخت شدن را متوجه شوید. معاینه سالانه لمس در مطب زنان انتخابی شما نیز گزینه خوبی است. که از سن 30 سالگی توصیه می شود و گاهی اوقات زودتر توسط شرکت های بیمه سلامت پوشش داده می شود.

از سن 50 تا 69 سالگی، غربالگری ماموگرافی برای تشخیص زودهنگام شایعترین سرطان زنان یعنی سرطان سینه توصیه می شود ماموگرافی هر دو سال یکبار انجام می شود، در زنان زیر 50 سال فقط در صورت وجود شک منطقی مانند توده در بافت. در گروه سنی زیر 50 سال، اغلب یافته های مثبت کاذب وجود دارد، به طوری که از روش تشخیص زودهنگام در آنجا استفاده نمی شود.

ماموگرافی حدود 15 دقیقه طول می کشد و اغلب دردناک است. برای عکسبرداری با اشعه ایکس از سینه ها به صورت متوالی بین دو ورقه پلکسی گلاس فشار داده می شود و از زوایای مختلف اشعه ایکس گرفته می شود. برای زنانی که هنوز وارد دوران یائسگی نشده ‌اند، قرار ملاقات با ماموگرافی در هفته اول سیکل، یعنی قاعدگی یا هفته بعد از آن توصیه می‌شود. سپس بافت سینه نرم‌ تر می ‌شود و حاوی مایع کمتری است و به شما امکان می ‌دهد تصاویر بهتری دریافت کنید. اشعه ایکس توسط رادیولوژیست ارزیابی می شود.

سرطان روده بزرگ

شایعترین سرطان زنان، سرطان روده بزرگ است. اصطلاح سرطان روده بزرگ (کارسینوم کولون) و رکتوم (کارسینوم رکتوم) با هم ترکیب می شوند. غشای مخاطی روده تحت تأثیر قرار می گیرد. سالانه حدود 28000 زن در دنیا به سرطان روده مبتلا می شوند، به ویژه در گروه سنی بالای 50 سال. میانگین سنی در دهه 70 است. با این حال، تعداد مرگ و میر ناشی از سرطان کولورکتال در سال های اخیر رو به کاهش بوده است.

عوامل خطر شایع ترین سرطان زنان

برای سرطان کولورکتال، شرایط توسعه بیماری هنوز به طور کامل روشن نشده است. حدود 90 درصد موارد سرطان روده بزرگ از پیش سازهای خوش خیم، پولیپ های روده بزرگ ناشی می شود که سلول های سالم آن می توانند به سلول های سرطانی تبدیل شوند.

تخمین زده می شود که 10 تا 15 درصد موارد سرطان کولورکتال به دلیل استعداد ارثی ایجاد می شود. با این وجود، در اغلب موارد، زمانی که استعدادهای ارثی، سبک زندگی و عادات غذایی با هم ترکیب شوند، نمی توان علت واحدی را تعیین کرد. یک سبک زندگی سالم با ورزش کافی و یک رژیم غذایی کم چرب با مقدار زیادی ویتامین و غذاهای پر فیبر می تواند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش دهد.

پیشگیری و تشخیص زودهنگام سرطان روده بزرگ

علائم هشدار دهنده شامل مدفوع خونی، سفت شدن قابل توجه در شکم، درد طولانی مدت شکم یا رنگ پریدگی در ارتباط با خستگی مداوم، ضعف و کاهش وزن است. تشخیص زودهنگام نقش مهمی در سرطان روده بزرگ دارد زیرا هر چه زودتر تشخیص داده شود، شانس درمان بیشتر است. به همین دلیل از 50 سالگی معاینات مختلف توصیه می شود. در طول معاینه لمس، رکتوم از نظر کارسینوم، تغییرات بافت بدخیم لمس می شود.

از سن 50 سالگی، شرکت های بیمه سلامت هزینه های معاینه سالانه مدفوع را پوشش می دهند. آزمایش مدفوع توسط خود بیماران در منزل با قرار دادن نمونه مدفوع بر روی نوار تست در سه روز متوالی و ارسال آن به پزشک معالج انجام می شود. این آزمایش مقادیر کمی خون در مدفوع را بررسی می کند که می تواند نشان دهنده پولیپ یا تومور روده باشد.

مطمئن ترین روش برای تشخیص زودهنگام سرطان کولورکتال کولونوسکوپی است. در طول کولونوسکوپی، معاینه روده بزرگ، مراحل اولیه سرطان کولورکتال را می توان به طور مستقیم تشخیص داد و برداشت. با استفاده از آندوسکوپ انجام می شود و حدود نیم ساعت طول می کشد.در کولونوسکوپی کوچک، سیگموئیدوسکوپی، تنها 60 سانتی متر آخر روده بزرگ بررسی می شود. پولیپ‌ها و توده‌های کوچک را نیز می‌توان برداشت و نمونه‌های بافتی را برای بررسی بیشتر برداشت. برای مردان، از سن 50 سالگی این امکان وجود دارد.

سرطان ریه

سومین بیماری شایع، کارسینوم برونش است. سالانه حدود 21500 زن در ایران به سرطان ریه مبتلا می شوند. در زمان تشخیص، آنها به طور متوسط ​​69 سال سن دارند. در حالی که سال هاست تعداد موارد سرطان ریه در مردان اندکی کاهش یافته است، اما در زنان رو به افزایش است.

این به احتمال زیاد به دلیل نسبت بیشتری از افراد سیگاری است. زیرا سرطان ریه یکی از معدود انواع سرطان با علت اصلی مشخص است: سیگار کشیدن. پس از سرطان سینه، سرطان ریه دومین عامل مرگ و میر در میان بیماران سرطانی است.

.

سایر سرطان های زنان

سرطان دهانه رحم (آیا سرطان دهانه رحم کشنده است؟)

از دیگر سرطان های شایع در زنان سرطان دهانه رحم است که احتمالا زیاد اسم آن را شنیده‌اید، این سرطان حدود ۷٪ از موارد سرطان‌های زنان را شامل می‌شود. عامل اصلی ابتلا به این سرطان در بیشتر از ۹۰٪ از موارد ابتلا ویروسی به نام HPV است که عامل بیماری زگیل تناسلی است. برخی از سویه‌های این ویروس باعث تغییرات سلولی در سلول‌های دهانه رحم می‌شود.

از دیگر عوامل خطر این سرطان عبارتند از:

• پاپ اسمیر غیر طبیعی
• سیگار کشیدن
• عفونت HIV یا ایدز
• استفاده از قرص‌های ضد بارداری برای بیش از ۵ سال
• به دنیا آوردن ۳ فرزند یا بیشتر
• داشتن چند شریک جنسی.

علایم سرطان دهانه رحم عبارتند از:

• خونریزی واژینال بین پریودها یا بعد از یائسگی
• خونریزی طولانی یا شدید قاعدگی به صورت غیرطبیعی
• درد در هنگام رابطه جنسی
• خونریزی بعد از رابطه جنسی
• درد در ناحیه لگن
• ترشحات غیرطبیعی واژن با رنگ و بوی غیرطبیعی.

نرخ بقای ۵ ساله در صورت تشخیص زودهنگام ۹۲٪ است. البته اگر این سرطان پیشرفت کرده‌باشد و به ارگان‌های نزدیک متاستاز کرده باشد این نرخ به ۵۸٪ کاهش پیدا می‌کند. بسته به زمان تشخیص و مرحله سرطان راه‌های زیادی برای درمان وجود دارد. سرطان دهانه رحم در مراحل ابتدایی بسیار قابل درمان است. روش‌های اصلی درمان سرطان دهانه رحم شامل جراحی، پرتودرمانی و شیمی‌درمانی است. درمان سرطان دهانه رحم معمولا منجر به ناباروری می‌شود.

برای پیشگیری یا غربالگری سرطان دهانه رحم چه کنیم؟

یکی از راه‌های پیشگیری از ابتلا به این سرطان مراقبت از خود در برابر ویروس HPV است، از این رو تزریق واکسن HPV به نام واکسن گارداسیل و استفاده از کاندوم را فراموش نکنید. خوشبختانه این سرطان یک تست غربالگری خوب و آسان دارد؛ یعنی تست پاپ اسمیر و تست HPV. انجمن سرطان آمریکا توصیه می‌کند که افراد بین ۲۵ تا ۶۵ سال هر ۵ سال تست HPV و هر سه سال تست پاپ اسمیر را با مشورت متخصص زنان انجام بدهند.

اصلی‌ترین علت سرطان دهانه رحم در زنان ویروس HPV است.

سرطان رحم یا سرطان اندومتر

سرطان اندومتر یا سرطان رحم از دیگر سرطان‌های اختصاصی زنان و از جمله سرطان های شایع در زنان است. سرطان رحم حدود ۷ درصد از کل موارد سرطان در زنان را شامل می‌شود و مسئول ۴ درصد از مرگ‌های ناشی از سرطان در زنان است. احتمال ابتلای خانم‌ها به این سرطان ۱ در ۳۶ است.این سرطان در پوشش داخلی رحم ایجاد شده و شایع‌ترین سرطانی است که اندام‌های تناسلی زنان را درگیر می‌کند.

تغییرات هورمونی، به ویژه استروژن، نقش مهمی ابتلا به سرطان رحم دارد.

برخی از عوامل تاثیرگذار بر سطح هورمون‌ها که عامل خطری برای سرطان رحم شمرده می‌شوند عبارتند از:

• مصرف استروژن پس از یائسگی
• مصرف قرص‌های ضد بارداری
• داشتن تعداد بیشتر سیکل‌های قاعدگی در طول زندگی
• استفاده از تاموکسیفن برای درمان سرطان سینه
• هرگز باردار نشدن
• چاقی
• داشتن تومورهای تخمدانی خاص
• ابتلا سندرم تخمدان پلی کیستیک.

برخی از علائم سرطان رحم عبارتند از:

• تورم یا برجستگی در شکم در ناحیه وسط استخوان لگن.
• درد شکمی یا درد در ناحیه لگن
• ترشحات آبکی یا خونی از واژن که می‌توانند بدبو هم باشند.
• خونریزی بین دو دوره پریود یا بعد از یائسگی
• درد در هنگام رابطه جنسی.

نرخ بقای ۵ ساله این سرطان ۸۱٪ است، البته این نرخ در زنان سیاه‌پوست به طور قابل‌توجهی پایین‌تر است (۶۳٪). روش‌های اصلی درمان سرطان رحم جراحی (شامل برداشتن رحم)، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی است.

برای پیشگیری یا غربالگری سرطان رحم چه کنیم؟

هیچ آزمایش غربالگری خاصی برای تشخیص زودهنگام سرطان آندومتر وجود ندارد. زنان باید در مورد هر گونه ترشحات واژن غیر طبیعی، لکه بینی یا خونریزی واژینالی که بدتر می‌شود یا بین قاعدگی‌ها یا بعد از یائسگی رخ می‌دهد را با دکتر زنان مشورت کنند. همچنین بهتر است کسانی که سندرم لینچ دارند، بیوپسی آندومتر از سن ۳۵ سالگی به صورت سالانه انجام دهند. همچنین انجام چکاپ زنان و معاینات لگن بسیار مهم است.

برای پیشگیری یا غربالگری سرطان رحم چه کنیم؟
انجام چکاپ زنان و معاینات لگن بسیار مهم است.

سرطان تخمدان

یکی دیگر از سرطان های شایع در زنان سرطان تخمدان است که شامل ۳.۶٪ از موارد ابتلا در سال ۲۰۲۰ می‌شود و رتبه هشتم را در این لیست به‌خود اختصاص داده‌است. این سرطان در هر سنی می‌تواند ایجاد شود، اما احتمال بروز آن با افزایش سن زیاد می‌شود. سرطان تخمدان در مراحل اولیه علائم خاصی ایجاد نمی‌کند یا علائم آن مشابه با بسیاری از مشکلات شایع است.

عوامل خطر ابتلا به سرطان تخمدان در زنان عبارتند از:

• چاقی
• دیابت
• سابقه استفاده از پودر تالک در ناحیه تناسلی
• ابتلا به اندومتریوز
• درمان جایگزینی هورمونی با استروژن
• ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک
• سابقه خانوادگی مثبت سرطان سینه، رحم، دهانه رحم، روده یا تخمدان یا سندرم لینچ
• باردار نشدن یا بارداری اول بعد از ۳۵ سالگی.

از علائم سرطان تخمدان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تورم شکم همراه با کاهش وزن
• مشکلات گوارشی (از جمله نفخ، بی‌اشتهایی )
• درد شکم یا لگن
• احساس نیاز به ادرار کردن به صورت مداوم
• خونریزی واژینال
• ترشحات غیر طبیعی واژن

اگر بیش از چند هفته هر یک از این علائم را داشتید، بهتر است با استفاده از سرویس مشاوره تلفنی با دکتر داخلی یا دکتر زنان در دکترتو با پزشک مشورت کنید.

این سرطان در صورت تشخیص در مراحل اولیه به خوبی قابل درمان است و امید به درمان ۹۰ درصدی دارد. روش‌های اصلی درمان سرطان تخمدان شامل جراحی و شیمی‌درمانی است. هرچند تمامی موارد سرطان تخمدان در مراحل اولیه تشخیص داده نمی‌شوند و تشخیص در مراحل پیشرفته نرخ بقا را پایین می‌آورد. به گفته‌ی ocrahope نرخ بقای ۱ ساله در انواع سرطان تخمدان در حدود ۷۲٪ و نرخ بقای ۵ ساله در حدود ۴۶٪ است. از این رو برای تشخیص در مراحل اولیه علائم را نادیده نگیرید.

برای پیشگیری یا غربالگری سرطان تخمدان چه کنیم؟

هیچ غربالگری برای تشخیص سرطان تخمدان وجود ندارد، اما اگر حامل یک جهش ژنتیکی به نام BRCA۱ یا BRCA۲ هستید، ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار بگیرید. برای کسب اطلاعات بیشتر و درخواست آزمایش ژنتیک با یک مشاور ژنتیک صحبت کنید. همچنین بهتر است در انجام چکاپ زنان و معاینه لگن غفلت نکنید. در صورتی که دکتر زنان به سرطان تخمدان مشکوک باشد آزمایش خون CA-۱۲۵ و سونوگرافی واژینال را تجویز می‌کند.

علایم سرطان تخمدان در زنان

درد شکم و لگن و مشکلات گوارشی از علائم سرطان تخمدان در زنان است.

سرطان فرج 
از دیگر سرطان‌های اختصاصی زنان می‌توان به سرطان واژن و سرطان ولوا یا فرج اشاره کرد که هرچند شیوع چندانی ندارند، اما بد نیست که در این مطلب به طور مختصر به آنها بپردازیم.

سرطان فرج یا سرطان vulva سرطانی است که در بخش‌های مختلف اندام تناسلی خارجی زنان ایجاد می‌شود. سرطان فرج بیشتر در لوب‌های داخلی فرج، لوب‌های بزرگ یا خارجی و ناحیه پرینه (پوست بین واژن و مقعد) ایجاد می‌شود. این سرطان شایع نیست و بیشتر زنان را بعد از یائسگی درگیر می‌کند، با این حال ممکن است در زنان جوان‌تر هم دیده شود.

برخی از عوامل خطر ابتلا به سرطان فرج در زنان عبارت‌اند از:

ابتلا به نوعی وضعیت پیش سرطانی به نام نئوپلازی داخل اپیتلیال واژن (VAIN)

• ویروس HPV
• وجود تغییرات سلولی در پاپ اسمیر
• ابتلا به سرطان دهانه رحم یا سرطان واژن
• HIV.

علایم سرطان فرج شامل موارد زیر است:

• خارش، سوزش و درد در ناحیه فرج
• وجود توده، زخم، تورم یا عارضه‌ای زگیل‌مانند روی فرج
• ضایعه‌های پوستی ضخیم و برجسته در فرج که ممکن است قرمز، سفید یا قهوه ای تیره باشند.
• وجود خال روی فرج که شکل یا رنگ آن تغییر می‌کند.
• خارج شدن خون، چرک یا ترشحات دیگر از ضایعات موجود در فرج غدد
• متورم یا سفت شدن غدد لنفاوی در ناحیه کشاله ران.

بیش از ۶۰٪ موارد سرطان فرج در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شود. در این مرحله نرخ بقای ۵ ساله ۸۷٪ است. درمان‌های اصلی برای سرطان فرج شامل جراحی، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی است.

واکسن HPV برای پیشگیری از سرطان ها در زنان

با تزریق واکسن HPV می‌توان از برخی از شایع‌ترین سرطان‌های زنان مانند سرطان دهانه رحم، سرطان واژن یا سرطان فرج پیشگیری کرد.

سرطان های شایع زنان را چگونه درمان کنیم؟

اگر به دنبال درمان کردن سرطان‌های زنان هستید، ابتدا باید نوع سرطان و مرحله و پیشرفت آن مشخص شود. روش‌های درمان کردن سرطان‌های زنان به استیج سرطان بستگی دارد. در بسیاری از موارد، اگر سرطان زود تشخیص داده شود می‌توان آن را درمان کرد. اما اگر در مراحل انتهایی و پیشرفته سرطان‌های زنان را تشخیص دهید، کنترل و مدیریت علائم و پیشرفت سرطان دشوار خواهد بود و معمولا نمی‌توان اقدامی برای آن انجام داد. بنابراین معاینه‌ها و بررسی‌های ماهانه، ۶ ماهه و سالانه‌ی سلامت زنان توصیه می‌شود تا در صورت دیدن هر گونه علامت غیرطبیعی سریعا به پزشک مراجعه شود.