آزمایشهای تیروئید شامل:
1) آزمایش (Thyroid-stimulating hormone) TSH:
TSH، هورمون تحریک کننده تیروئید یا تیروتروپین، توسط غده هیپوفیز ترشح می شود و مسئول تنظیم میزان هورمون های تیروئیدی، سنتز و انتشار آن به داخل بدن می باشد.
این هورمون با تحریک غده تیروئید باعث تولید و ترشح هورمون های T4 و T3 می شود.
ریتم شبانه روزی بر میزان تولید این هورمون تأثیر می گذارد و در حدود ساعت ۲ تا ۴ صبح به بالاترین مقدار خود و از ساعت ۴ تا ۸ بعد از ظهر به کمترین مقدار خود می رسد.
اگر مقدار TSH بیش از حد طبیعی باشد و میزان تولید T4 کاهش یابد، نشان دهنده کم کاری تیروئید است.
در حالی که TSH کمتر از حد طبیعی و T4 بالا، نشان دهنده پرکاری تیروئید است.
دلایل افزایش سطح TSH:
مصرف بعضی از داروها مانند آمیودارون ، لیتیوم، مورفین،فنوتیازین، داروهای ضد تیروئید، متی مازول ، هالوپریدین و متوکلوپرامید و…..
دلایل کاهش سطح TSH:
2) آزمایش T4 (Thyroxine):
تیروکسین، تترایودوتیرونین یا Total T4 مستقیماً توسط غده تیروئید تولید می شود. این هورمون در تنظیم عملکردهای مختلف بدن مانند رشد و متابولیسم نقش دارد.
اگر مقدار آن بالاتر از حد نرمال باشد، این نشان دهنده پرکاری تیروئید و اگر کمتر از حد طبیعی باشد، نشان دهنده کم کاری تیروئید است.
دلایل افزایش سطح هورمون T4:
شرایط بالینی که باعث افزایش Thyroxine-binding Globulin (TBG) یا پروتئین متصل شونده به تیروکسین (T4) شود. (همانند بارداری)
دلایل کاهش سطح هورمون T4:
3) آزمایش T3 (Triiodothyronine):
تری یدوتیرونین یا T3 مستقیماً توسط غده تیروئید تولید می شود.
هدف از اندازه گیری این هورمون معمولاً تشخیص پرکاری تیروئید، نظارت بر درمان آن و تشخیص مسمومیت T3 (هورمون T3 بیش از حد) است.
در بیماران با T4 طبیعی و TSH پایین، افزایش T3 می تواند نشان دهنده پرکاری تیروئید باشد.
دلایل افزایش سطح هورمون T3:
دلایل کاهش سطح هورمون T3:
4) آزمایش Free T4
T4 یا هورمون تیروکسین در گردش خون عمدتاً به پروتئین های پلاسما مانند TBG متصل می شود.
کمتر از 0.3 درصد از این هورمون به شکل آزاد (Free T4، FT4) وجود داردکه از نظر بیولوژیکی فعال است و پروتئین محدودی ندارد.
اندازه گیری مقدار فعال این هورمون به منظور بررسي عملكرد تيروئيد در مبتلايان به اختلالاتی که سطح پروتئين های خون را تغییر می دهند و همچنین تشخیص عملکرد صحیح غده تیروئید و پایش درمان بسیار مهم است.
اگر مقدار آن بالاتر از حد نرمال باشد، این نشانه پرکاری تیروئید است و مقادیر کمتر از حد طبیعی نشان دهنده کم کاری تیروئید است.
دلایل افزایش سطح هورمون FT4:
دلایل کاهش سطح هورمون FT4:
5) آزمایش Free T3
T3 آزاد (Free T3, FT3) شکل فعال هورمون تری یدوتیرونین است و کمتر از 0.3 درصد از کل این هورمون را تشکیل می دهد. این تست بیشتر در تأیید پرکاری تیروئیدی همراه با تستهای Total T3 ، T4, TSH بکار می رود. میزان T3 توتال و آزاد در پرکاری تیروئید افزایش می یابد.
دلایل افزایش سطح هورمون FT3:
دلایل کاهش سطح هورمون FT3:
6) آزمایش T3 resin uptake (Resin Uptake Ratio)
T3 resin uptake یا T3RU، به منظور اندازه گیری غیر مستقیم ظرفیت اتصالی هورمون تیروئیدی موجود در سرم استفاده می شود.
مقادیر T3RU و T4 برای محاسبه اندکس T4 آزاد یا FT4I (Free T4 index) به کار می روند که برای اندازه گیری غیر مستقیم پروتئین اتصالی به تیروکسین و تخمین تیروکسین آزاد به کار می رود. برخی از شرایط فیزیولوژیک که سطوح پروتئین متصل به تیروئید (TBG) را تغییر می دهد و یا بسیاری از داروها که بر سر اتصال به جایگاه های پروتئین اتصالی با T4 و T3 رقابت می کنند، می توانند باعث غیر طبیعی شدن T3 Uptakeو FTI شود.
دلایل افزایش سطح T3RU:
دلایل کاهش سطح T3RU:
7) آزمایش تیروگلوبین (Thyroglobulin):
تیروگلوبولین (TG) یک گلیکوپروتئینی ترشحی از بافت اپی تلیوم تیروئید است که شکل پیش ساز یا ذخیره ای هورمون های T3 و T4 می باشد. تیروگلوبولین به وسیله سلول های طبیعی تیروئید و یا سلول های سرطانی پاپیلری و فولیکولار تیروئید ساخته می شود.
افزايش تيروگلوبولين سرم به معني اختلال در عملکرد غده تيروئيد می باشد و مقدار این هورمون تحت تاثیر چند عامل می باشد که عبارت اند از:
دلایل افزایش سطح TG:
دلایل کاهش سطح TG: